FX.co ★ Cechu obchodów Bożego Narodzenia u katolików i prawosławnych

Data święta

Niezgodność w obchodach Bożego Narodzenia w zachodnim i wschodnim kościele wynika z różnych systemów chronologicznych. Katolicy obchodzą święto według kalendarza gregoriańskiego, dwa tygodnie szybciej niż chrześcijanie prawosławni. Jednak data Narodzin Jezusa w rzeczy samej jest jedna, a różnice istnieją tylko w kalendarzu. W Wigilię, po pojawieniu się pierwszej gwiazdy, katolicy siadają do stołu pełnego świątecznych potraw, a po kolacji idą na Pasterkę. Prawosławni chrześcijanie przed Bożym Narodzeniem przestrzegają 40-dniowego postu i w Wigilię zazwyczaj nie organizują obfitej kolacji.

Nabożeństwo

W cerkwiach tradycyjnie odbywa się jedno nabożeństwo, które trwa do rana. W jego skład wchodzi powieczerze, jutrznia i Liturgia. W Wigilie, dzień przed Bożym Narodzeniem, wierzący idą do cerkwi na wieczernię, po której najczęściej się spowiadają i oczekują Boskiej Liturgii. Tam przyjmują komunię Świętych Tajemnic Chrystusa. W kościołach katolickich odbywa się Msza wieczorna przed Bożym Narodzeniem oraz trzy oddzielne msze – nocna, poranna i dzienna. Symbolizuje to narodziny Zbawiciela na łonie Boga Ojca, w łonie Dziewicy i w duszy każdej osoby.

Postawy w społeczeństwie i w Kościele

Prawosławne Boże Narodzenie jest świętem religijnym, a nie rodzinnym, jak wielu uważa. Poprzedza go post, któremu należy poświęcić się duchowo i cieleśnie. Przez wiele stuleci prawosławne nabożeństwo bożonarodzeniowe się nie zmieniło. Przy tym Wielkanoc jest ważniejsza od Bożego Narodzenia: dla prawosławnych ważniejsze jest to, że Chrystus zmartwychwstał, a dla katolików – że się urodził. Dla katolików Boże Narodzenie jest ulubionym świętem rodzinnym. Post przed Bożym Narodzeniem u katolików nie jest aż tak surowy, jak u prawosławnych. Nabożeństwo Kościoła katolickiego zostało dostosowane do współczesnego świata i uproszczone.

Świąteczny stół

Na świątecznym stole katolików znajduje się wiele potraw, ale najważniejszą jest gęś z jabłkami. Prawosławni zwracają uwagę na stół w Wigilię, wystawiając 12 postnych dań, zgodnie z liczbą apostołów Jezusa Chrystusa. W prawosławne Boże Narodzenie obowiązkowa jest kutia i kompot. Kutia to ziarna pszenicy zalane sokiem z jagód lub miodem. Wykonana z pszenicy lub ryżu z miodem, suszonymi owocami, orzechami. Kompot to wywar z suszonych owoców. W Boże Narodzenie katolicy dają prezenty przyjaciołom i rodzinie, próbując zadowolić wszystkich. W tradycji prawosławnej zazwyczaj prezenty otrzymują tylko dzieci.

Główna osoba

Prawosławni wierzący czczą narodzonego Jezusa Chrystusa, natomiast dla katolików główną "osobistością" uroczystości jest Święty Mikołaj lub Santa Claus. Do jego obowiązków należy przyniesienie prezentów dzieciom. Jednocześnie Santa Claus nie przychodzi do dzieci z workiem prezentów i słodyczy jak rosyjski Dziad Mróz. On chowa prezenty nocą w skarpetki powieszone nad kominkiem i znika w kominie. W tym zwyczaju splatają się poglądy chrześcijańskie i pogańskie. Wielu kapłanów prawosławnych nie pochwala tego, twierdząc, że elementy pogaństwa nie powinny mieć miejsca podczas świąt.