FX.co ★ Pod powierzchnią morza: najsłynniejsze starożytne statki podniesione z dna

Statek Antikythera

Pozostałości starożytnego statku handlowego, który zatonął na początku I wieku pne u wybrzeży greckiej wyspy Antikythera, zostały przypadkowo odkryte podczas wyprawy w 1900 roku. Nurkowie początkowo mylili liczne rzeźby z brązu i marmuru ze zwłokami.

Po dwóch latach wykopalisk prowadzonych przez archeologa Valeriosa Stais mechanizm antikythera (starożytny zegar mechaniczny) został dodany do licznych małych artefaktów, które obecnie zajmują kilka sal na corocznych wystawach w Muzeum Archeologicznym w Atenach. Po 118 latach badania tego urządzenia trwają. Istnieje opinia, że ​​jest to jakiś komputer analogowy.

Nuestra Señora de Atocha

Hiszpański galeon „Matka Boża z Atocha”, wypełniony po brzegi miedzią, tytoniem, bronią, złotem i srebrem, biżuterią, zatonął w 1622 roku w wyniku huraganu u wybrzeży Florydy. Miał przetransportować cenny ładunek do Hiszpanii i poprawić sytuację w wyczerpującej wojnie trzydziestoletniej, ale wraz z 265 członkami załogi zatonął.

Trwające prawie 16 lat poszukiwania statku „Atocha” zakończyły się sukcesem w lipcu 1985 r. Zespół amerykańskiego poszukiwacza skarbów Mela Fishera zebrał z dna kosztowności o łącznej wartości 450 milionów dolarów. Osiem lat później Fischer wygrał sprawę i zabrał wszystkie skarby.

W 2014 roku „Atocha” został wpisany do Księgi Rekordów Guinnessa za najcenniejszy ładunek, jaki kiedykolwiek był transportowany drogą morską.

Zemsta Królowej Anny

Statek ten stał się sławny po powstaniu „Piratów z Karaibów”. Kiedy został zbudowany w 1710 roku, nosił nazwę Concorde i należał do brytyjskiej marynarki wojennej.

Ten trójmasztowy statek o wyporności 300 ton, uzbrojony w 26 armat, został przejęty w 1717 roku przez pirata Edwarda Teacha, lepiej znanego jako Czarnobrody. Udoskonalił statek i nazwał go Zemsta Królowej Anny.

Wraz z innymi statkami swojej flotylli, Teach obrabował ponad 40 statków, ale w 1718 roku statek osiadł na mieliźnie u wybrzeży Karoliny Północnej, a następnie zatonął w zatoce Topsel (w pobliżu zatoki Beaufort).

W kwietniu 2012 roku statek został odkryty przez amerykańskich archeologów. W tej chwili podniesiono ponad 30 armat i 250 tysięcy artefaktów.

Whydah

Brytyjski statek "Whydah", nazwany na cześć ówczesnego centrum handlu niewolnikami, został zwodowany w 1715 roku i pierwotnie służył do szybkiego transportu niewolników z Afryki. W 1717 roku, w drodze powrotnej do Anglii, Black Sam Bellamy przejął go i niezliczone skarby na pokładzie.

Zaledwie rok później przerobiony statek został zajęty podczas silnej burzy. "Whydah" został wrzucony na mieliznę i przewrócony, prawie cała jego załoga (wraz z dowódcą) zginęła pod armatami i na rafach.

W 1982 roku statek najbogatszego pirata w historii (według Forbesa majątek Sama Bellamy'ego według współczesnych standardów wynosił około 132 milionów dolarów) został znaleziony przez amerykańskiego odkrywcę Barry'ego Clifforda. Z dna półwyspu Cape Cod wydobyto wiele historycznie cennych reliktów piratów i 4,5 tony skarbów o łącznej wartości 6-8 milionów dolarów.

La Belle

Francuski żaglowiec La Belle, zatopiony podczas burzy w 1684 roku w czasie wyprawy Cavellier de la Salle, został odkryty w 1995 roku przez archeologów morskich.

Służąc na dworze Ludwika XIV, Robert de la Salle ogłosił, że terytorium od Wielkich Jezior Amerykańskich na północy po Zatokę Meksykańską na południu jest częścią Francji i zamierzał skolonizować Luizjanę z 300 osadnikami na pokładzie. Myśląc, że Matagorda Bay u wybrzeży Teksasu jest Mississippi, statki flotylli zostały rozbite.

Kadłub zatopionego la Belle zostało odrestaurowane, a z dna podniesiono rzadkie i bardzo cenne artefakty, w tym narzędzia, towary na sprzedaż, broń i przedmioty osobiste.

Vasa

Galeon Vasa, nazwany na cześć panującej wówczas dynastii szwedzkich królów, został zwodowany w porcie w Sztokholmie w 1628 roku. Oto okręt flagowy szwedzkiej floty, największy i silnie uzbrojony statek swoich czasów, który zatonął z powodu błędów projektowych.

W 1961 roku statek, bogato zdobiony złoconymi i malowanymi rzeźbami, został podniesiony, a następnie odrestaurowany. Pomimo tego, że był pod wodą przez 333 lata, jest doskonale zachowany. Teraz statkowi królewskiemu poświęcone jest oddzielne muzeum w Sztokholmie.

Mary Rose

Okręt flagowy Mary Rose, zwodowany w Portsmouth w 1510 roku, był ozdobą angielskiej marynarki wojennej z czasów Tudorów. Ta trzypiętrowa karaka otrzymała romantyczną nazwę na cześć siostry Henryka VIII Marii i ich heraldycznego symbolu - róży.

Po 35 latach, przygotowując się do bitwy z francuskimi galeonami, statek załadowany artylerią (w chwili śmierci miał na pokładzie 91 dział) przechylił się i zatonął wraz z większością załogi i kapitanem. Przy spokojnej, bezwietrznej pogodzie zatonął w ciągu 2-3 minuty. Z 700 osób, które były na statku w tym czasie, przeżyło tylko 35.

Kadłub legendarnego statku został odkryty w 1965 roku przez angielskiego historyka A. McKee. W 1982 roku odzyskano ostatecznie pozostałości statku, który przez ponad 400 lat leżał pod wodą. Liczne artefakty są obecnie wystawiane w Muzeum Mary Rose w Portsmouth.

Batu Hitam

Starożytny arabski statek handlowy zatonął w niebezpiecznej cieśninie między wyspami Sumatra i Borneo, u wybrzeży współczesnej Indonezji. Stało się to ponad 1200 lat temu, ale jego skarby, jedne z najbardziej znaczących we współczesnej historii, zostały przypadkowo odkryte dopiero w 1998 roku.

Wszystkie artefakty, czyli 63 tysiące przedmiotów ze złota, srebra i ceramiki, w tym największy złoty kielich tamtych czasów, powstały za panowania dynastii Tang (VII - X w.). W 2005 r. zabytki kultury starożytnej zostały kupione za 30 milionów dolarów od strony indonezyjskiej i przetransportowane do Singapuru.

To odkrycie potwierdza fakt, że w czasach dynastii Tang Chiny i kraje Bliskiego Wschodu na zachód od Oceanu Indyjskiego prowadziły bezpośredni handel wzdłuż Jedwabnego Szlaku.

Gribshunden

Duński średniowieczny statek Gribshunden („Griffen”), który zatonął w 1495 r. u południowego wybrzeża Szwecji, był okrętem flagowym duńskiego króla Johanna I. Podczas postoju w pobliżu szwedzkiego miasta Ronneby statek zapalił się i wkrótce zatonął.

Gribshunden został odkryty w latach 70. XX wieku, jednak badania rozpoczęto dopiero w 2013 r. Od 2001 r. ze statku wydobyto wiele ciekawych i cennych artefaktów, w tym przedmioty osobiste, odzież i wczesną broń palną.

Takie statki, zbudowane według najbardziej zaawansowanego projektu (ich kadłuby były wyłożone od końca do końca deskami, które nie zachodziły na siebie), były używane przez Krzysztofa Kolumba podczas jego wypraw do Ameryki.